Asasakka Sulisitsisuni ilaasortat
Kingumut ukioq pissanganartoq naagaluttuarpoq sulisitsisut kattuffiat annerpaatut, peqatigiilluta ingerlassimasatsinnik aammalu ilinniarfigisatsinnik. Piffissami atukkatsinni, tassalu attaveqatigiinnikkut (sociale medier) aammalu inerniliinerit sukkasuumik isummiussat aallaavigalugit pisartuni, pingaarpoq Sulisitsisut nukittuumik inissisimanerat, taamaasiornikkut piviusut aammalu ilisimasat aallaavigalugit siunnerfilimmik suliniarsinnaanerit ingerlanneqassammata. Maannakkummi mutiuvoq piffinni arlariinni sukkasuumik aaliangertarnerit ilaatigut annikippallaamik imaluunniit isummernissamut toqqammaviit annikippallaat aallaavigalugit, taamaattumillu inuiaqatigiinnut nakkutilliisutut inissisimanerput aatsaat taamak pingaartigaluni. Kalaallit Nunaat aaliangingassani annertuuni inissisimavoq aatsaallu taamak annertutigisunik siunnerfeqarpoq, taakkuali kisiisa angusinnaavagut peqatigeeqqissaarnikkut aatsaat tassalu inuiaqatigiit aammalu politikkerit, aammalu paasisimasatigut toqqammavilimmik.
Ulluinnarni suliassat assigiinngitsorpassuit kattuffitsinni ingerlattarpagut. Ilaasortavut sullittarpagut annertuuni aammalu minnerusuni. Inuussutissarsiornermut tunngasutigut oqaaseqartarluta. Tusarniutinut akissuteqartarluta. Brancheudvalgit ingerlallugit. Isumasioqatigiissitsinernik ingerlataqartarluta. Inuussutissarsiornikkut inerisaanernut peqataasarluta. Aammalu naliginnaasumik inuussutissarsiornerup ineriartornissaanut sinaakkutissanik ersarissaasarluta. Minnerunngitsumik ersarissarusuttarparput, inuussutissarsiortut inuiaqatigiinni ataqatigiissinnaanermut tunngaviunerat aammalu piffiit naleqarsitsinerulernermik nassataqarsinnaasut aammalu suliffeqarfinnik pilersitsisut. Ersarissuutinniartarparput suna pinerlugu aammalu isummatta suunerannik oqartarluta. Ukiup ingerlanerani saqqummiinerpassuit ingerlassimavakka politikkerinut, aallartitanut, suliffeqarfinnut, tusagassiuutinut, peqatigiiffinnut, kattuffiit soqutigisallit il.il. aammalu qallunaat TV-annit isumassarsiannit imatut naggasiikkajuttarlunga ersarissarlugu, eqqortoq tamarmiusoq taannaaqqissaartariaqanngittoq, kisiannili uagut paasinninnerput naapertorlugu piviusunik aammalu qanoq uagut isigineripput ineriartornerup qanoq ingerlanera.Tunngavilersuutit nukittuut aallaavigalugit taava isummersorsinnaatitaavugut tamat oqallinneranni.
Mittarfiit nutaat taava! Tamanna qulequtaralugu siorna isumasioqatigiittuni peqataavugut. Taassumalu takutittarpaa arlalitsigut naapittagarput una, tassalu Kalaallit Nunaani siunissami suna inuussutigissaneripput eqqartorneqalerpat, manna taavami? Aqqut nammineernerulersinnaanermut piffissap ilaani aatsitassaniissimavoq. Taava takornariaqarnermiilerpoq. Taava nukissiuutiniilerpoq. Pinerillu tamaasa soorlulusooq puujortaripput suminngaanneernerluta. Tassami piviusoq unaammat Kalaallit Nunaat nammineersinnaalissaaq aatsaat aningaasarsiornikkut imminut arlariinnik periarfissaqarpat aammalu pipallattumik aaliangikkatiguunngitsoq aammalu aaliangikkat uungaaraannaq isigisaniunngitsoq. Aatsitassarsiorneq, takornariaqarneq aammalu immaqa nukissiuuteqarneq taakkuussapput sivisunerusumik aammalu aningaasarsiornikkut kiisalu atugarissaarnikkut toqqammavissat Kalaallit Nunaat siammassissumik aningaasarsiorfissaai.
Taakkuami tamarmik suna tamaat ”tassaanngaannartumik aaqqissinnaanngilaat” imaluunniit aqqut namminiilivinnissamut naallitinnavianngilaat. Tassami sulivugut aqqut oqimaattoq atorlugu aammalu naleqqussarsinnaanitsinnut annertuumik piumaffiginnittumik kiisalu periarfissaqarnerit soorlu inuussutissarsiornikkut periarfissat nutaat takusinnaanissaannut aammalu ilisimasaqarfiginissaannut. Tassami periarfissat nutaat taakkua nassatarissavaat ilaatigut aaliangingassat tamakkiisut peqataaffigisinnaassannginnatsigit, kisiannili pissutsinut naleqqussartariaqalerluta, isumassarsiat, allanngoriartornerit, niiverfiit, nunani allani inatsisit, ileqqut nutaat, aningaasarsiornikkut silarsuaq, takorloorutaareersut aammalu nunarsuarmi tamani politikki. Taasariallit ilaannaai. Allatut oqaatigalugu taava inuiaqatigiit pilersinniakkavut naleqqussartariaqarpugut, kisiannili aamma sinaakkutit avatitsinnit uagutsinnut naatsorsuutaasut eqqarsaatigalugit.
Sulisitsisut malugaarput suli ilaasortanngorusullutik ilannguttartunik maannakkullu suliffeqarfiit 320-it ilaasortaallutik. Tassalu 80% angulerparput aningaasarsiatigut akiliisarnerit taakkualu agguataarneqarlutik sulisartunit 7.000-init. Suliagut aammalu iliuutsigut inuppassuit inuunerannut sunniuteqartarput.
Misigisimavarput suli kattufitsinnut tatiginninneq aammalu suliavut pillugit. Piffissami avatitsinnit sunnerneqarnerit, soorlu Covid19, nukissiuutitigut ajornartoornerit, sanaartugassatigut akit qaffannerat il.il. nassatarisimavaat suliffeqarfiit arlaqarnerusut ikiorneqarnissamik aammalu peqataanissamik isumaqalersimanerannik.
Nunarsuatsinni kattuffiit aammalu peqatigiiffiit annerusumik tatineqartalerput. Piffissaq inuuffigisarput allaavoq, tassami inuusunnerusut imminnut arsartartut klubbiini siulersuisuniinnissartik soqutiginngilaat, sulinermik inuussutissarsiortut peqatigiiffiinut ilaasortanngornermik imaluunniit suliffeqarfiutilittut kattuffinnut ilaasortaanissamut. Eqqartortariaqarparput qanorisilluta pitsaanerusumik sullissisinnaanerluta Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiornikkut suliffiutilinnut aammalu suut naatsorsuutaanersut uagutsinnut, taamaasillutami suliassat suut aammalu peqatigiinnitsinnik nukittorsaataassalluni. Ineriartornermi taanna Kalaallit Nunaanni ingerlasoq suli annerusumik inuussutissarsiornerup nukittuup ingerlanissaanut aammalu suliffeqarnerup nukittuujunissaanut aammalu sulisoqarnerup kattuffiunissaa pitsaasoq angutserlugu suliniassalluta. Qujanaq tamassinnut, aammalu juullimik tipaatsunnartumik aammalu ukiortaamik pilluaqqussillunga. Qilanaarpugut ukiumut tulliuttumut pitsaasuunissaanik aammalu neriuulluta ilaasortatta amerlasuut Future Greenland ingerlanneqalerpat inuussutissariorneq pillugu isumasioqatigiinnermi u. 14.- aamma 15. maj 2024-mi Nuummi ingerlanneqartussami peqataajumaartusi.
Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga
Christian Keldsen
Pisortaq