Ilik

Qaammatip suliffeqarfia: Ilik

27. May 2025

Kalaallit Nunaanni suliffeqarfiit qarasaasianik siunertaqarnerusumik naleqalersitsinerusumillu atorneqarnissaat anguniarlugu Ilik 2013-imi pilersinneqarpoq. Suliffeqarfik inummit ataatsimit ingerlanneqarluni aallarteriarluni, maannakkut siunnersortit arfiniliusut sulisoralugit suliffeqarfiuvoq, suliffeqarfik namminersortunik pisortaqarfinnillu suleqatiginnilluartutut tusaamaneqarpoq. Iliup anguniagaa ersarippoq: Qarasaasiamik atuineq pitsaanerusoq pilersinneqassaaq – atuisut misigisaat nuannernerussapput suliffeqarfiillu pitsaanerit pilersinneqassapput.

Taaguutaa Ilik, timersornermi ilarisatut isumaqarpoq, suliffeqarfiullu atuisunik suleqatiginninnissaanut tamanna ersiutaavoq. Ilimmi siunnersuineq kisimi anguniarneqanngilaq, sullitalli suleqataattut inissinnissaq anguniagaasarpoq. Suliassat ataatsimut aaqqiiffigineqarnissaat aammalu ilisimasat aaqqiissutillu suliffeqarfimmut naleqquttuunissaat anguniagaasarpoq. Teknologi kisimi pineqanngilaq – inuilli, suleriutsit ataatsimullu iluatsitsinissaq anguniagaasarpoq.

Iliup Kalaallit Nunaanni suliniutit 120-t sinnerlugit suleqataaffigisimavai, ERP aammalu aningaasaqarnermi aaqqiissutit, sulisoqarnermi aaqqiissutit (Mindkey ilanngullugu, F2-mi sulianik ingerlatsineq, Microsoft 365-ilu ingammik misilittagaqarfigineqarput. Aaqqiissutip naammassinissaa tamatigut isiginiarneqarneq ajorpoq – amerlanertigummi systemit sumiiffinni qanoq atorneqarneri aallaavigalugit suliaq taamaallaat naammassineqarsinnaasarpoq. Taamaattumik Ilimmi atuisut peqataatinneqarnissaat, piginnaanngorsaaneq suliffeqarfillu pillugu paasinninnissaq sulissutigineqartarpoq, taakkualu tunngavigalugit siunnersuisarput.

Suliffeqarfittaaq periuseq ilikkarnartumik pitsaasumik angusaqarnissaq tunngavigalugu ingerlariuseqarpoq, tassanilu ilisimatuussutsikkut ilisimasat misilittakkallu aallaviupput. Suliniutit nalinginnaasumik tunniussiffissat killigititallu aallaavigalugit nalilersuiffiginagit, Ilimmi naleqalersitsinissaq suliniutillu ingerlanerani ilinniarnissaq ukkatarineqartarpoq. Periutsimi suliffeqarfiup inissisimaffia eqqarsaatigineqartarpoq, sunniutaasalu attanneqarnissaat anguniarlugu piffissap ingerlanerani naleqqussaasoqartarluni.

Ilimmi pingaartinneqartoq alla tassaavoq piginnaanngorsarneq. 2014-miilli suliffeqarfimminngaanniit kalaallit suliniutinik ingerlatsisut 200-ngajaat ilinniartinneqarsimapput taassumalu saniatigut suliffeqarfimmi allanngoriartornermi aqutsineq kingullermillu silassorissuutitaq pillugu pikkorissaasoqarsimavoq. Najugaqartut pisinnaasaasa annertusarnissaat anguniagaavoq, taamaalilluni suliassat amerlanerit suliffeqarfiup nammineq iliuuseqarfigisinnaalissavaat – Kalaallit Nunaatalu avataaniit tikisitsineq pisariaqarunnaariartussalluni.

Iliup silassorissuutitap periarfissai isumalluarfigineqarput, ingammik silassorissuutitaq pilersitsisartoq eqqarsaatigalugu, Ilimmi isumaqarpoq nittartakkap siaruariartorneranut annertuumik annertunerusumilluunniit silassorissuutitaq pilersitsisartoq sunniuteqarsinnaavoq. Silassorissuutitaq atorlugu suliassat inuttassaqanngitsut suliarineqarsinnaassapput, suleriuseq pitsaanerulersinnaavoq ingammik teknologi Kalaallit Nunaanni pissutsinut oqaatsinullu naleqqussarneqarsimalerpat. Ilimmi silassorissuutitap suliffeqarfinnut minnerusunut annerusunullu atorneqarsinnaalernissaa anguniarlugu saqqummiinerit, pikkorissaanerit aaqqiissutillu aalajangersimasut pillugit suleqatigiinnerit ingerlanneqarput.

Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiorfiup digitaliunerulernissaa imminullu pilersornerulernissaat suliffeqarfiup anguniagaraa – tassungalu siunnersuineq kisimi aqqutaanngilaq, ilinniartitsisoqarlunilu kajumissuseqalersitsisoqassaaq. Ilimmittaaq ilisimasat avataaneersut pissarsiariniarneqartarput: kingullermik Savalimmiunut angalanikkut inuiaqatigiinni minnerusuni sumiiffinnit aaqqiissutinik qanoq inerisaanerusoqarsinnaanersoq paasisassarsiutigineqarpoq.

Siunissaq eqqarsaatigalugu Ilimmit silassorissuutitaq isiginiarneqarniarpoq saniatigullu piujuartitsinermik tunngaveqarluni suliniutinik ingerlatsineq aammalu periusissianik atuutsitsineq sulissutigineqassalluni. Minnerusuni naleqalersitsinissaq pineqarpoq – inuiaqatigiinni aningaasaqarneq aammalu pinngortitaq nukissallu isiginiarlugit tamanna pissaaq.

Iliup takutippaa Kalaallit Nunaanni digitalinngorsaaneq teknologiimuinnaq attuumassuteqanngitsoq – aammalu suleqatigiinneq, ilinniarneq aaqqiissutinillu massakkumut naleqquttunik nassaarniarneq pineqarpoq. Tamannalu tunngavigalugu qaammammi matumani qaammatip suliffeqarfiattut toqqarneqarnissaminnut naleqqulluinnarput.

Cosmos & Co.