Mette og Pipaluk sammen_0002

Qaammatip suliffeqarfia

7. June 2022

Allamik isumassarsinartigisoqanngilaq ilikkarnarlunilu suliffeqarfimmi tusarlugu, ´qanoq allat iliortarpat´. Aqutsinermi, ingerlatsinermi, ineriartortitsinermi aamma ullutsinni apeqqutini oqallisigineqartunik. Nunatsinni angisoorsuarmi naapikulaarneq ajornakusoortarpoq. Kisianni aamma Sulisitsisuni ilaasortat ilisimasanik avitseqatigiinneq nuannaarutigisarpaat.

Taamaattumik Sulisitsisut qaammatit tamaasa eqqartortarpaat, taasagarput `qaammatip suliffeqarfia´. Suliffeqarfiit isiginiartarpagut, sumiiffinni avatangiisinut immikkut ittumik iliuuseqarsimasut, aamma atuilluartuunermik, naligiisitaanermik, assigiinngisitaartunik sulisullit, ilinniarsimaneq, aallarnisaasuuneq imaluunniit immikkut ittumik angusaqarluarsimaneq.

Isumassarsiaqarsimaguit, suliffeqarfik siunissami sorleq qaamatip suliffeqarfiatut taaneqarsinnaasumik, taava uagutsinnut allanniarina.

Qaammammi uani InuaCare oqaluussimavarput.

Isikkanik passussinermiit Danish Beauty Award-imut peqataanissamut toqqagaaneq

InuaCare-ip suut tamaasa pigivai: Aallarnisaaneq, atuilluartuusumik tunisassiorneq minnerunngitsumillu sumiiffimmi inuussutissarsiummik ineriartortitsineq. Peqatigitillugu suliffeqarfik maligassiuivoq, qanoq ililluni isumassarsiatsialak piumassusermik ilungersorlunilu avammut tuniniaanermik pilersitsisoq, amerlasuut tulluusimaarutigisaannik.

Tassani piumassuseqarluarluni suliaqartoq tassaavoq, Anne Mette Koustrup Nielsen. 2008-imi isikkanik passusineq aallartippaa, sukkasuumillu ajunngitsumik ingerlalerpoq. Ingerlalluangaaramilu ikiorteqartariaqalerpoq. Ukussaminillu Pipaluk Kathrine Nielsen-imit ikiorneqarpoq – peqatigiillutillu tarnngusiorneq pilersippaat, taannalu 2014-imi InuaCare-imik ateqalerpoq.

Maligassiuisoq

Anne Mette isikkanik passussisartutut aallartikkami, sukkasuumik takuaa, nioqqutissiat pisiarineqarsinnaasut kissaatigineqartutut inngitsut. Soqutiginnilluartutut piumassuseqarluartutullu ikkami, `akueriinnanngilaa´, taamaammallu tassunga taarsiullugu pinngortitami pinnersumi tamatigoortumilu naasunik ujarlilerpoq – Anne Mette-lu naasunik arfinilinnik nassaarpoq, ammimut paaqqutarinninnermi pitsaasunik sunniuteqarluartunik naleqquttunillu nassaarpoq annertut akugisinnaasaminik.

Laborantitut ilinniarsimanini tunngavigalugu, Anne Mette-p nalunngilaa, sussanerluni, sukkasuumillu isikkanik passussisarfiummini atugassanik tarnngutissiorpoq.

Nutaamik tunisassiorpoq

Aallaqqaammut pilersaarutaasimanngikkaluarpoq, tarnngutit immikkut tunisassianngussasut. Kisianni sunniutaat ajunngingaarmata, pisisartut aperisalersimapput, imminnut ilaquttaminnullu pitsissinnaanerlutik – taamaasilluni nutaamik tunisassiornissaminut tunngavissaqalerpoq, taamatut Anne Mette nassuiaavoq:

Tarnngut pitsaasoq passussisarfiutinni taamaallaat atugassiaagaluarpoq. Kisiannili pisisartut angerlaatassaminnik piserusuttalerput namminneq allallu atugassaannik – annikitsumillu tuniniaaneq aallartippoq”.

Ulloq nuannersuuvoq, pisisartoq siullermeerluni uannut oqarmat: ´Suli piseqqissinnaavungaa?´ Anne Mette oqaluttuarpoq, nammineerluni ilaquttaminut tunniuttarpaa, aamma isikkanik paaqqutarinninnermiinnaanngitsoq sunniuteqartarpoq, ammattaarli eksem-imik nungutitsisarpoq. Anne Mette nammineerluni arlalinnik assersuutissaqarpoq, tarnngut psoriasis-imik annikillisitsisartoq. Nammineq taamaattoqarpoq oqaluttuarporlu, tarnngut atoraangamiuk, taava malunnartuerutingajalluinnartartoq.

Anne Mette-p nammineq misigisani pisisartullu oqaatigisartagaat isumaqarput, ullut ilaanni nalujunnaarlugu, sunniutilimmik iliuuseqarsimalluni. Nalunngilaa, nioqqutissiassamik ineriartortitsisimalluni, iluaqutaasumik amerlasuunullu ikiuutaasinnaasumik – taannarpiarlu tunisassiorluni ingerlaqqinnissaminut kaammattuutigilluartarsimavaa nunap iluani avataanilu pisiniarfinni amerlasuuni tunisassanik.

Inuit sianertarput aamma illoqarfimmiitillunga unitsittarpaannga qutsavigalungalu, nioqqutissiama iluaqutaasarnera pillugu. Oqaatigineqartut ingerlaqqinnissannut annertuumik nukittoqutigisarpakka. Allamik isumaqarluartumik takorluuguqarsinnaanngilanga pitsaanerusumik allat ikiorsinnaallugit. Nuannersorujussuuvorlu malugalugu, kalaallit tulluusimaarutisseeqataaffigalugit. Arsaattartutut misigisimavugut – nuna tamakkerlugu tulluusimaarutaasutut, takutikkatsigu, Kalaallit Nunaat aalisagaqarfiinnaananilu aatsitassaqarfiinnaanngitsoq. Kalaallit Nunaat naasunik amerlasuunik peqarpoq, ukiuni tuusinntilinni atorneqarsimasunik, tassami akiuussutissanik imaqarput,”Anne Mette oqaluttuarpoq.

Annertuumik sinnattoqarpoq

Anne Mette Pipalullu 2014-imiilli sukkasoorujussuarmik sulilersimapput. Ullumikkut InuaCare aqqaneq marlunnik tunisassiaateqarpoq, sulilu amerlanerusut takkutissapput. Tunisassiat ullumikkut Kalaallit Nunaanni, Danmarkimi, Hong Kongimi USA-milu tuniniarneqartarput, kisianni angusaqarusulluassuseq annertoorujussuuvoq. Sinnattorivaat, nioqqutissiat pisiniarfissuarni tuniniarneqartalissasut aamma nunarsuup ilaani suli amerlanerusuni. Maannakkorpiaq InuaCare Beijingimut ingerlaarpoq.

Angusat kingullertigut annertuut ilagaat Danish Beauty Award-imut Ukiumut Care & Proctect-imut Akissarsisinneqartussanut ilanngunneqarsimaneq. Naak InuaCare akissarsisinneqartussassatut ilaatinneqaraluarluni, angusaqarussunnerat ersarilluarpoq: Tulliani ajugaarusupput.

Pinngortitamik ataqqinninneq sumiiffimmilu ineriartortitsinermik.

Anne Mette-mut Pipalummullu qitiulluinnarpoq, ammimut tarnngutitut tunisassiaat pinngortitamik ataqqinnilluni ineriartortitsineqarnissaat. Taamaattumik immikkut aamma suliassatut isigaat pitsaasunik tunisassiornissaq tassungalu peqtigitillugu pinngortitap piuinnarnissaa illersornissaalu.

”Sunilluunniit suliaqarnitsinni atuilluartoorusuppugut – poortuutissaniit imarisassaatullu sanaatsinnik. Poortuutigisakkavut atoqqinneqarsinnaasunik aamma asiusinnaasunik sanaajupput. Katersisartuutigut ilinniartittarpagut, naasut eqqortumik katersornissaannik taamaasillutik naaqqissinnaaqqullugit. Assersuutigiinnarlugu pingaaruteqarpoq, naasup sorlaa ilanngunnagu amusarnissaa. Illuatungaanilli naasumut nukittorsaataasarpoq, iluarsartuutilaartarnissaa,” taama oqarpoq Anne Mette.

Kisianni aamma InuaCare-mut biologiskimik atuilluartuuneq kisimi pingaaruteqanngilaq – aamma kissaatigivaat sumiiffimmi suliffissanik pilersitsinissaq. Taamaattumik Kalaallit Nunaanni annerpaamik tunisassiorneq ingerlanneqarpoq.

Aallarnisaasunut siunnersuutit pitsaasut

Anne Mette ullumikkut angusaminut sangujoraartumik ingerlasimavoq. Laborantitut ilinniaqqaarsimavoq kingornalu aningaasarsiornermut IT-mullu ilinniarsimalluni. Tamatuma kingunerisaanik Qaqortumi niuernermi ilinniarfimmi inspektørinngorsimavoq, ilaatigut aallarnisaanermik ilinniartitsisuusimalluni. Piffissap ilaani niuernermi ilinniarfimmiit sulinngiffeqarluni, isikkanik passussineq ilinniarsimavaa.

Isikkanik passussinermik ilinniarnermini amminut tarnngutitut tunisassianik soqutiginnilersimavoq. Taamaattumik kingornartigut ilaatigut ammit pillugit ilinniagassat allat assigiinngitsut ilinniarsimavai.

”Ilinniakkakka akuleriit imminnut naleqquttuupput ullumikkut suliannut. Ilinniakkakka tamaasa atorfissaqartippakka,” taama oqarpoq Anne Mette.

Anne Mette aperigaanni, suna aallartisaasunut siunnersuutigisinnaaneraa, imatut oqarpoq:

  1. Upperivara, tamatta arlalinnik piginnaasaqartugut atorsinnaasatsinnik. Kisianni isumaqartoqassanngilaq, nammineerluni tamaasa piginnaasaqarfigalugit. Nammineq tamanna timikkut maluginikuuara. Illuatunngaanilli allanik suleqateqartariaqarpoq, piginnaasaqartumik, nammineerluni pisinnaanngisanut – aamma suliassanik agguaanissaq pikkoriffigisariaqarpoq. Akeqarpoq, kisianni taanna tassaavoq ajunngitsunik angusaqarfiusussaq kiffaanngissusermillu. Taanna siullertut pinngaarnertullu siunnersuutissaraara.
  2. Aningaasatigut angusassaq ukkatissanngilat. Amerlasuut isumaqartarput, isumassarsissallutik kiisalu pisuunngussallutik. Ingerlavik pingaaruteqarpoq aamma sivisusinnaavoq. Namminersortuuneq annertuumik piumasaqarfiuvoq, annertuumik soqutigisarialik.
  3. Tunniutiinnaqinak. Aqqutigisami amerlasuutigut tamaat isigineq ajornartarpoq, kisianni utaqqisinnaassuseqartariaqarpoq iluatsinnissaalu upperisariaqarluni.
  4. Kukkuffigisat ilinniarfigisariaqarput. Takuneqarsinnaavoq, isumassarsiat amerlasuut naammassineqarsinnaasanngitsut. Taava kukkussutit ilinniarfigisariaqarput eqqarsaqqillunilu. Ilinniassagaanni kukkussuteqartariaqarpoq.
  5. Kukkussutit eqqarsaatigineqassanngillat inuttut nakkussutiginissaannik. Aallarnisaasutut nammineq isumassarsiat nammineq suliassatut pigineqartarput, kisianni taamaakkaluartoq ungasillilaarlugit isigisinnaasariaqarput.

Cosmos & Co.