Naalakkersuisut nittartagaaniit, 21 august 2025-minngaanneersoq
Nunani Allamiunut Akuunerulersitsinermullu Ministereqarfik nalunaaruteqarpoq, peqqinnissamut immikkoortumut suliaqarfimmik nikinnermi piffissamik killiligaanngitsumik najugaqarnissamut akuersissummut atatillugu sulinissamut najugaqarnissamullu akuersissutit sivisussusaannut tunngatillugu suleriaatsimik allannguinerup atuutilersinneqartoq.
Sapaatip akunnerani siusinnerusukkut Isumaginninnermut, Suliffeqarnermut, Nunamut Namminermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq, Bentiaraq Ottosen, Nunani Allamiunut Akuunerulersitsinissamullu Ministeri, Kaare Dybvad Bek, nunani allamiunut suliassaqarfimmik suleqatigiinneq pillugu ataatsimeeqateqarpoq. Suleqatigiinneq allannguinernik marlunnik inerneqarpoq, ulloq 22. august 2025-mi atuutilertussanik, makkuullutik:
– Kalaallit Nunaanni najugaqarnissamut sulinissamullu akuersissutit sivisussusaat pillugu suleriaatsimik allannguisoqarluni, ukioq ataatsimiit ukiut marluk angullugit.
– Peqqinnissamut immikkoortumut suliaqarfimmik nikinnermi piffissaligaanngitsumik najugaqarnissamut akuersissut pillugu najugaqarnissamut naatsorsuinermi suleriaaseq allanngortinneqartoq.
Kalaallit Nunaanni najugaqarnissamut sulinissamullu akuersissutit nalunaarutigineqartut sivisussusaannik allannguineq
SIRI (Nunat tamat akornanni Sulisussarsiornermut Akuunerulersitsinermullu Aqutsisoqarfik) maannakkut, nunani allamiunut Kalaallit Nunaanni suliniarlutik kissaateqartunut, najugaqarnissamut sulinissamullu akuersissutit nalunaarutigineqartut sivisussusaat pillugu suleriaaseq allanngortippaa.
Nunani allamiut pillugit inatsit malillugu, Kalaallit Nunaannut atuutilersinneqartoq, nunani allamiumut Kalaallit Nunaanni sulinissaq siunertaralugu najugaqarnissamut akuersissut, ”qinnuteqaat akueriniarlugu sulisoqarnermut imaluunniit inuussutissarsiornermut tunngatillugu annertuumik sillimaffigisassaqartoq”, nalunaarutigineqarsinnaavoq. Suleriaaseq malillugu piffissap aalajangiiffiusup kingorna sivisunerpaamik najugaqarnissamut akuersissut ukiut ataaseq nalunaarutigineqartarpoq.
Kalaallit Nunaannut suliffissarsiortut killilersimaarnissaat pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 27, 30. oktober 1992-imeersoq kingusinnerusukkut allannguutai ilanngullugit malillugu Kalaallit Nunaanni sulisitsisut, sulisinnaasut najugaqavissut piukkunnaateqartut pissarsiarineqarsinnaannginnerat pissutigalugu avataaniit sulisussamik atorfinnut aalajangersimasunut atorfinitsitsiniarlutik kissaateqarpata, kommunimut akuersissummik pissarsinissamut pisussaaffeqarput. Nunani allamiut Kalaallit Nunaanni suliassaqarfiit iluanni sulinissaq tunngavigalugu najugaqarnissamut akuersissummik qinnuteqartut, najugaqarnissamut akuersissummik pissarsiniarlutik kommunimiit akuersissummik takutitsisussaapput. Kommunimiit akuersissutit sivisunerpaamik ukiunik marlunnik sivisussusilerlugit nalunaarutigineqartarput.
Najugaqarnissamut sulinissamullu akuersissutit aamma kommunit akuersissutaasa sivisussusiisa akornanni ataqatigiinnerusoq anguniarlugu SIRI maannakkut suleriaaseq ima allanngortippaa, Kalaallit Nunaanni sulinissaq tunngavigalugu najugaqarnissamut akuersissutit siunissami sivisunerpaamik ukiunut marlunnut nalunaarutigineqartassasut. Tamanna inuit pineqartut ilaqutaannut ilagineqartunut, inuup pineqartup najugaqarnissamut akuersissutaat malimmassuk, aamma atuuppoq.
Suleriaatsimik allannguineq aamma isumaqassaaq, najugaqarnissamut sulinissamullu akuersissutip ukiut tamaasa sivitsorneqarnissaa pillugu qinnuteqartoqassanngitsoq.
Kalaallit Nunaanni ataavartumik najugaqarnissamut akuersissutip naatsorsorneqarnerani suleriaatsimik allannguineq
Kalaallit Nunaanni peqqinnissaqarnermut tunngasunik sulisussanik annertuumik amigaateqartoqarpoq. Peqqinnissamut immikkoortumi inuttalersuineq nukittorsarniarlugu Nunani Allamiunut Aqutsisoqarfimmi ataavartumik najugaqarnissamut akuersissutit pillugit suleriaaseq maannakkut allanngortissavaat, imaalillugu, siunissami suliassaqarfimmi suliffimmiit peqqinnissamut immikkoortup iluanut nikinneq ataavartumik najugaqarnissamut akuersissummik pissarsinissamut ukiut arfineq-marlunnik naatsorsuisarnermut atatillugu unitsinneqarneranik kinguneqartarunnaassasoq.
Kalaallit Nunaanni ataavartumik najugaqarnissamut akuersissummik pissarsinissamut piumasaqaatit ilagaat, nunani allamiup ukiuni kingullerni arfineq-marlunni inatsisit malillugit Kalaallit Nunaanni suliffeqarneq tunngavigalugu najugaqarnissaa tunngavigisap assinga pingaarnerpaatillugu. Suleriaatsip malitsigaa, nunani allamiut suliaqarfimmut nikittut, najugaqarnissamut piffissaq eqqarsaatigalugu unitsinneqartut taamaalillutillu najugaqarnerup sivisussusaanik naatsorsuinermut atatillugu aallaqqaataaniit aallarteqqittariaqarlutik.
Kalaallit Nunaanni peqqinnissaqarfimmi sulisussarsiorneq siuarsarniarlugu, peqqinnissamut immikkoortuata avataani suliffeqarnera tunngavigalugu najugaqarnissamut akuersissuteqartunut, peqqinnissamut immikkoortup iluani atorfimmik neqeroorfigineqartunut taamaattumillu suliaqarfimmik nikittunut, Nunani Allamiunut Aqutsisoqarfiup Kalaallit Nunaanni nunani allamiunut ataavartumik najugaqarnissamut akuersissuteqarnissaq pillugu suliani suleriaaseq maannakkut allanngortippaa. Nunani allamiut siunissami peqqinnissamut immikkoortup iluani atorfimmut attuumassuteqartumut atorfimmik nikinneranni siunissami najugaqarnissamut piffissaq eqqarsaatigalugu aallaqqaataaniit aallartittariaqalersillugu unitsinneqannginneranik kinguneqassaaq.
Suleriaatsimik allannguineq taamaallaat peqqinnissamut immikkoortumut suliaqarfimmik nikinneq pineqartillugu atuutissaaq, tamatumunnga Kalaallit Nunaanni peqqinnissamut sulisussanik annertuumik amigaateqartoqarnera pissutaalluni. Nunani allamiut suleriaatsimut nutaamut ilaatinneqartut, tassaapput inuit eqimattat, peqqinnissaqarfimmi sulisunut sukkasuumik sulilersitsinissaq pillugu Nunani Allamiunut Ministereqarfiup aamma Naalakkersuisut akornanni isumaqatigiissutaanni pineqartut.
Nunani allamiut suleriaatsimut nutaamut ilaatinneqartut, taamaalillutik peqqinnissamut tunngasumik ilinniagaqartuussapput aamma Kalaallit Nunaanni Peqqinnissaqarfimmi atorfininnissaq pillugu neqeroorfigineqarlutik imaluunniit atorfininneq, sulinermut isumaqatigiissuteqarnissamik piumasaqaateqarpat, isumaqatigiissuteqarlutik.
Suleriaatsinik allannguinerit pillugit nutaarsiassat aamma uani takukkit www.nyidanmark.dk
Annertunerusumik paasisaqarusunnermi naalakkersuisup allattaa Anders Samuelsen e-mail: ansa@nanoq.gl imaluunniit tlf.: +299 34 56 11 aqqutigalugu attaveqarfigineqassaaq.